ΑΣΠΙΣ ΒΕΝΕΡΑΤΟΥ ΕΝΑ ΣΩΜΑΤΕΙΟ ... ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ

ΑΣΠΙΣ ΒΕΝΕΡΑΤΟΥ από τα παλαιότερα επαρχιακά αθλητικά σωματεία στην Κρήτη. Σωματείο που βοήθησε στην ανάπτυξη του αθλητισμού όχι μόνο των νέων του Βενεράτου αλλά και της ευρύτερης περιοχής.

Ιστορική αναδρομή

Ι) Η ανάπτυξη του ποδόσφαιρου στο Ηράκλειο

Η ανάπτυξη του ποδοσφαίρου στο Ηράκλειο αρχίζει ήδη από την εποχή πριν της Ένωσης της Κρήτης με την Ελλάδα το1906. Την περίοδο αυτή η Κρήτη βρισκόταν υπό την κηδεμονία των Μεγάλων Δυνάμεων της εποχής Αγγλίας, Γαλλίας, Ρωσίας και Ιταλίας. Κάθε μια είχε καταλάβει από ένα Νομό της Κρήτης. Τον Νομό Ηρακλείου κατείχαν οι Άγγλοι. Αυτοί, λοιπόν, σαν δάσκαλοι του ποδοσφαίρου άρχισαν να οργανώνουν στο Ηράκλειο αγώνες. Αρχικά μεταξύ των στρατιωτικών και ναυτικών ποδοσφαιρικών ομάδων κατόπιν δε μεταξύ Άγγλων και Ελλήνων, Άγγλων και Τούρκων και Ελλήνων και Τούρκων". Το γήπεδο που παίζονταν τα παιγνίδια ήταν τα λεγόμενα "Χεντέκια". Ένα σημείο της τάφρου των τειχών της πόλης στο Ν/Δ τους τμήμα. Το έτος 1911 ιδρύθηκε στο Ηράκλειο η πρώτη ελληνική ποδοσφαιρική ομάδα «Άμιλλα» (φωτο δεξιά) με πρόεδρο, τερματοφύλακα, και διαιτητή τον ιατρό γυναικολόγο, Μιχάλη Γερωνυμάκη. Η ομάδα είχε δυο τμήματα τους κίτρινους και τους κόκκινους. Αυτοί έδιδαν και μεταξύ τους συναντήσεις και με τα πληρώματα των στόλων Αγγλίας Γαλλίας κλπ. Κατά το έτος 1923 ιδρύθηκε η ποδοσφαιρική ομάδα «Αστήρ» με πράσινες φανέλες. Το έτος 1924, ιδρύθηκε η «ΕΓOΗ» με συγχώνευση του Αστέρος και άλλων ανεπίσημων ομάδων , το 1925 ο «Ο.Φ.Η» και το 1929 ο «Εργοτέλης» και η Ένωση Ποδοσφαιρικών Σωματείων Ηρακλείου «ΕΠΣΗ». Ένα ακόμη ιστορικό σωματείο, ο «Ηρόδοτος» ιδρύθηκε το 1932.

ΙΙ) Η ανάπτυξη του ποδόσφαιρου στο Βενεράτο
Καταλυτικό στοιχείο για την ανάπτυξη του αθλητισμού σ’ ένα τόπο είναι η ύπαρξη ανθρώπινου δυναμικού και υποδομών.

Την περίοδο 1919 – 1920 το οικόπεδο που σήμερα βρίσκεται το παλιό γήπεδο, ανήκε στην Ι.Μ Επανωσήφη. Δωρίθηκε στην κοινότητα επί προεδρίας του Αντώνιου Ξενάκη ή Τζαγκαραντώνη,από τον τότε μητροπολίτη Κρήτης Τίτο Ζωγραφίδη μετά από αίτημα των κατοίκων και την μεσολάβηση του δασκάλου Ιωάννη Ξενάκη για μεταφορά του κοιμητηρίου που μέχρι τότε βρισκόταν στο χώρο που σήμερα βρίσκεται το δημοτικό σχολείο. Αργότερα το 1932 σε τμήμα του παραπάνω οικοπέδου μεταφέρεται το κοιμητήριο του χωριού και στη θέση ανεγείρεται το δημοτικό σχολείο, το οποίο και εγκαινιάστηκε το 1936.

Έναρξη αθλοπαιδιών Περίοδος 1937 - 1939

Από τους πρώτους δασκάλους που διορίστηκαν στο χωριό ήταν ο Σταύρος Πινακουλάκης (φωτο δεξιά) , ο οποίος πέρα από την διδασκαλική του ιδιότητα ήταν εξαίρετος αθλητής της εποχής με πολλές διακρίσεις και μετάλλια στο στίβο και από τους πρώτους ποδοσφαιριστές του ΟΦΗ.
Στο χωριό είχε αναλάβει εκτός των άλλων και την άθληση της λεγόμενης νεολαίας Μεταξά. Όσοι νέοι είχαν γεννηθεί την περίοδο 1915 -1924 μαζεύονταν κάθε απόγευμα Τετάρτης και Σαββάτου στην αυλή του δημοτικού σχολείου και γυμνάζονταν. Ήταν περίπου 64 άτομα. Αρχηγός της ομάδας ήταν ο Μετζάκης Ιωάννης (ένας από τους μετέπειτα 62 μάρτυρες) και υπαρχηγός ο Καραβελάκης Κώστας και σαλπιγκτές οι Τσακαλάκης Παντελής και Ποτηράκης Αντώνης. Η νεολαία αυτή είχε πολιτικό σκοπό και εξυπηρετούσε τις ανάγκες προπαγάνδας της δικτατορικής κυβέρνησης του Μεταξά.
Σε καμιά περίπτωση ο δάσκαλος δεν άφησε να ξεφύγει η νεολαία του Βενεράτου από αυτό που λάτρευε και δίδασκε …τον αθλητισμό και ιδιαίτερα τον κλασσικό. Ο χώρος όμως της αυλής του σχολείου ήταν μικρός. Το έμπειρο μάτι του διέκρινε ότι ο χώρος δίπλα στο νεκροταφείο ήταν κατάλληλος για την τέλεση αθλοπαιδιών.
Μετά από πολυήμερες προσπάθειες κατάφεραν χειρονακτικά να καθαρίσουν και να διαμορφώσουν το χώρο σε ένα ευρύχωρο για τις ανάγκες της εποχής στάδιο.

Γερμανική κατοχή 1940 - 1945

Με την κατάκτηση της Κρήτης από τους γερμανούς, η περιοχή του σημερινού Δήμου Παλιανής, αποτέλεσε έδρα ενός πολύ καλά οργανωμένου στρατοπέδου. Οργάνωσαν σε κάθε χωριού μια διαφορετική μονάδα. Έτσι είχαμε, στην Σίβα τις αποθήκες πυρομαχικών με την αντίστοιχη μονάδα ,στις Δαφνές την μονάδα εφοδίων πολέμου και πυρομαχικών, στο Βενεράτο στην περιοχή του Χανιού την μονάδα τεχνικής υποστήριξης ή αλλιώς flug company, στο παλιό χωριό και συγκεκριμένα στο δημοτικό σχολειό υπήρχαν τα μαγειρεία και η διοίκηση, στα Κεράσια υπήρχε η μπάντα του στρατοπέδου, στην Αυγενικη υπήρχαν αποθήκες πυρομαχικών, καθώς και τα οχήματα των κατακτητων. Οργανωθήκαν με τέτοιο τρόπο που έδειχνε ότι είχαν σκοπό να κάτσουν για ..πάντα...Ο χώρος του γηπέδου Βενεράτου δεν τους ξεφυγε,αφου τον θεώρησαν ιδανικό για την άθληση των στρατιωτών. Τελειοποίησαν λοιπόν το χώρο, βγάζοντας άλλη μια σειρά ελιές, με γκρειτερ έστρωσαν το χωρο,τοποθετησαν καινούργια τέρματα με δίχτυα, έβαψαν γραμμές έτσι έφτιαξαν ένα τέλειο για την εποχή γήπεδο. Να σημειώσουμε ότι αναβάθμισαν και το χώρο του στίβου που υπήρχε. Οι μονάδες ανά 2-3 μέρες έπαιζαν μεταξύ τους ποδόσφαιρο. Η μονάδα της μηχανικής υποστήριξης κέρδιζε πάντα, αφού διέθετε μια πολύ αξιόλογη ομάδα. Κατά διαστήματα, έπαιζαν και ντόπιοι μαζί με του γερμανούς. Κάποια στιγμή άρχισαν να παίζουν μόνο έλληνες εναντίον γερμανών. (Ανάμεσα στους παίχτες ήταν και ένας Ιταλός αιχμάλωτος με το όνομα Gorketti οι πληροφορίες τον αναφέρουν ως παίχτη της εθνικής ομάδας της Ιταλίας.)
Το καλοκαίρι του 1943 η «ομάδα» του Βενεράτου πετυχαίνει μεγαλειώδη και απρόσμενη νίκη επί της γερμανικής ομάδας Flug Company με σκορ 3-2 (Σκόρερ οι : Βολιτάκης Εμμανουήλ, Χελιδόνης Μιχάλης και Πολίτης Γεώργιος).

1945 εως σήμερα
• 1947 – 1952: η ομάδα του Βενεράτου αγωνίζεται με το όνομα «ΑΓΡΟΤΙΚΗ». Την ονομασία την πήρε επειδή όλοι οι παίχτες ήταν αγρότες.

AΓΡΟΤΙΚΗ ΒΕΝΕΡΑΤΟΥ.1947.

ΣΤΟ ΠΑΛΙΟ ΓΗΠΕΔΟ.ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΟ ΤΗΣ ΟΜΑΔΟΣ ΤΟΥ ΒΕΝΕΡΑΤΟΥ,ΛΙΓΟ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΚΑΤΟΧΗ.

• 1952: Αλλαγή του ονόματος σε «ΑΠΟΛΛΩΝΑΣ ΒΕΝΕΡΑΤΟΥ» ονομασία απ’ τον ομώνυμο πρώτο οικισμό του χωριού.

1952.ΑΠΟΛΛΩΝΑΣ ΒΕΝΕΡΑΤΟΥ

Οι ποδοσφαιριστές της δεκαετίας του 50 είχαν δημιουργήσει την καλύτερη ομάδα που είχε ποτέ το Βενεράτο. Σε μια ολόκληρη δεκετία γνώρισαν μια μόνο φορά την ήττα από τον Ηρόδοτο με 1-0

ΑΠΟΛΛΩΝ ΒΕΝΕΡΑΤΟΥ 1957.
ΣΤΙΣ ΑΣΙΤΕΣ ΜΕ ΤΟ ΜΑΤΣ ΝΑ ΛΗΓΕΙ 1-1.ΣΚΟΡΕΡ Ο ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ.Η ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΤΩΝ ΠΑΙΚΤΩΝ ΕΓΙΝΕ ΜΕ ΓΑΙΔΟΥΡΙΑ ΜΕΣΩ ΚΕΡΑΣΙΩΝ.
Σε αυτήν τη φωτογραφία: ΠΑΝΩ: ΚΑΡΑΒΕΛΑΚΗΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ, ΚΑΡΑΜΑΝΩΛΑΚΗΣ ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ ,ΚΑΡΑΜΑΝΩΛΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ,ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ, ΒΟΛΙΤΑΚΗΣ ΒΑΣΙΛΗΣ, ΠΡΙΚΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ,ΘΕΟΦΙΛΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ, ΧΟΝΔΡΟΖΟΥΜΑΚΗΣ ΣΤΕΡΓΙΟΣ. ΚΑΤΩ:ΨΑΛΙΔΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ,ΞΕΝΑΚΗΣ ΚΙΜΩΝ,ΣΦΑΚΙΑΝΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ,ΑΜΠΑΡΤΖΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ,ΚΟΣΜΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ

• 1961: Οριστική μετονομασία σε «Α.Σ. ΑΣΠΙΣ ΒΕΝΕΡΑΤΟΥ»

Η επισημη φανέλα ης ομάδας και η σφραγίδα του σωματείου(μινωική ασπίδα ,αρχαιολογικό μουσείο Ηρακλείου)

Α.Σ. ΑΣΠΙΣ ΒΕΝΕΡΑΤΟΥ 1970.ΣΤΟ ΓΗΠΕΔΟ ΒΕΝΕΡΑΤΟΥ.
Σε αυτήν τη φωτογραφία: ΠΑΝΩ: ΚΟΥΒΙΔΗΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ, ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ ΝΙΚΟΣ , ΠΟΥΛΑΚΗΣ ΑΝΤΩΝΗΣ, ΜΑΥΡΟΝΥΧΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ,ΒΑΜΒΟΥΚΑΚΗΣ ΑΝΤΩΝΗΣ,ΣΥΜΑΙΟΥΔΑΚΗΣ ΔΗΜ.,ΣΤΑΥΡΟΥΛΑΚΗΣ ΝΙΚΟΣ, ΠΑΥΛΑΚΗΣ ΘΩΜΑΣ.
ΚΑΤΩ: ΟΡΦΑΝΟΥΔΑΚΗΣ ΓΕΩΡΤΙΟΣ,ΒΟΥΡΤΖΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ,ΚΑΡΑΒΕΛΑΚΗΣ ΜΙΧΑΛΗΣ, ΖΕΙΝΑΚΗΣ ΑΝΤΩΝΗΣ, ΚΑΤΣΟΥΛΑΣ ΤΟΛΗΣ, ΧΕΛΙΔΟΝΗΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ, ΜΠΟΛΑΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ.
• 1973: Αήττητη πρωταθλήτρια Γ΄ κατηγορίας
Χαρακτηριστικό της ομάδας ήταν οι παίκτες εκτός Βενεράτου, κυρίως από Αυγενική και Δαφνές. Τότε θεωρούνταν ότι η Ασπίδα εκπροσωπούσε όλες τις περιοχές εκτός Ηρακλείου (Τέμενος, Μαλεβύζι, Αγ. Βαρβάρα). Το 1973 σάρωσε στο τοπικό πρωτάθλημα βγαίνοντας πρωταθλήτρια και αήττητη.

Α.Σ. ΑΣΠΙΣ ΒΕΝΕΡΑΤΟΥ

Γήπεδο Εργοτέλη.Στον αγώνα μπαράζ με το Δωριέα 1973
Σε αυτήν τη φωτογραφία: ΚΑΡΑΒΕΛΑΚΗΣ ΜΙΧΑΛΗΣ, ΟΡΦΑΝΟΥΔΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ, ΣΤΑΥΡΟΥΛΑΚΗΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ, ΣΤΑΥΡΟΥΛΑΚΗΣ ΝΙΚΟΣ, , ΒΑΜΒΟΥΚΑΚΗΣ ΑΝΤΩΝΗΣ, ΜΑΥΡΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ, ΜΠΟΛΑΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ κ.α.

• 1980 Ο πράσινος Άγιαξ 

Ονομασία που πήρε, λόγω χρώματος της φανέλλας. "Ηγέτης" της ομάδας ο παλιός ποδοσφαιριστής του ΟΦΗ και του Εργοτέλη Μανώλης Σταυρουλάκης

Φωτο: Πάνω οι Φανουργιάκης Μαθιός, Βαμβουκάκης Αντώνης, Μαραγκάκης Ευάγγελος, Πρωιμάκης Χαράλ., Αμπαρτζάκης Μιχάλης, Σφακιανάκης  Θάνος,Τριαματάκης Γρηγόρης,Δριγιανάκης Γιώργος.    Κάτω: οι Γαρυφαλάκης Κώστας, Πλαϊτης Λάμπρος, Καραμανωλάκης Γιάννης, Χελιδόνης Χαρ.,Οικονομάκης Εμμ.( μόλις 14 ετών), Σταυρουλάκης Μαν.,Βλαχάκης Σπύρος
• 1988: Πανάξια πρωταθλήτρια Β΄ κατηγορίας με μέσω όρο ηλικίας 17 χρόνων.

Η ομάδα που χάρισεστο Βενεράτο την μεγαλύτερη επιτυχία, την άνοδο στην Α΄κατηγορία. Χαρακτηριστικό της οι πιτσιρικάδες με μέσο όρο ηλικίας μόλις τα 17 έτη.
Πάνω: Κωνσταντινίδης Λάκης (έφορος), Μοσχούτης Ευαγγελος (προπονητής), Σφακιανάκης Νίκος, Σταυρουλάκης Γιάννης, Παπαδάκης Απόστολος, Οικονομάκης Στέλιος, Βαρούχας Μάκης, Ζαϊμάκης Δημήτρης, Κλινάκης Θανάσης, Οικονομάκης Λάζαρος (πρόεδρος)

Κάτω : Αλεξανδρής Βασίλης (αντιπρόεδρος), Κλινάκης Μανώλης, Μαυρογιαννάκης Μύρος, Τριαματάκης Γρηγόρης, Σταυρουλάκης Μαρίνος, Μελαμπιανάκης Γιάννης, Καραμανωλάκης Ιωάννης

• 1992: Αήττητη πρωταθλήτρια Γ΄ κατηγορίας.

• 1995: Δευτεραθλήτρια Β΄ κατηγορίας , πίσω από τον ΟΦΗ 94.

Η Ασπίδα της χρονιάς αυτής έκανε μια ξέφρενη πορεία στην Β΄κατηγορία. Με παίκτη και προπονητή τον μόλις 27 χρονών Κλινάκη Μανώλη, έφτασε μια ανάσα πριν τον τίτλο.

Πάνω: Μαστραντωνάκης Ιωαννης, Καραγιωργάκης Νίκος, Μονιάκης Γιωργος, Οικονομάκης Κώστας, Μαστραντωνάκης Στέλιος, Οικονομάκης Μανώλης, Παπακώστας Αποστ., Ζαϊμάκης Δημ., Κλινάκης Μανώλης, Αμπαρτζάκης Μιχ. Κάτω : Ορφανουδάκης Γιάννης, Μαυρονύκτης Εμμ., Κλινάκης Σπύρος, Στεφανουδάκης Γιάννης, Σταυρουλάκης αρίνος, Ξενάκης Στέλιος, Περδικάκης Ευάγγελος, Μαραγκάκης Ευάγγελος.

• 2003: Αήττητη πρωταθλήτρια Γ΄ κατηγορίας.

Ασπίδα 2006

Στο καινούργιο γήπεδο του Δήμου Παλιανής. Η τελευταία σύνθεση της ομάδας με το όνομα Ασπίδα. Πάνω: Σφακιανάκης Σπ. (Γ.Γ), Μαυρονύκτης Ν.(ταμίας), Καλαρετάκης Εμμ., Στεφανουδάκης Ι., Μαστραντωνάκης Στ., Αναστασάκης Σπ., Μαυρογιανάκης Μ., Οικονομάκης Εμμ., Ζαϊμάκης Δ.,Οικονομάκης Στ., Οικονομάκης Μιχ.(προπονητής), Κλινάκης Δ. (πρόεδρος), Κασωτάκης
(αντιπρόεδρος)
Κάτω: Καραγιωργάκης Ν., Ξενάκης Στ.,Σταυρουλάκης Μ., Ζαιμάκης Π, Οικονομάκης Λ., Γουβιανάκης Ηρ., Σακαλάκης Γ.,Οικονομάκης Γ.,Βιτσάκης Ν.,Μαραγκάκης Α., Παπαδάκης Κ., Βιτσάκης Κ.,Σταυρουλάκης Ν.

• Α.Σ. ΠΑΛΙΑΝΗ 2008

Το 2008 η Ασπίδα Βενεράτου συνενώνεται με την ομάδα της Αυγενικής σ' ένα σύλλογο την ομάδα "ΠΑΛΙΑΝΗ 2008", το γήπεδο ονομάζεται τιμητικά "Στάδιο Ασπίδα"

Παράλληλα δημιουργείται η Ακαδημία ποδοσφαίρου Παλιανής, στην οποία συμμετέχουν 100 περίπου παιδιά από την περιφέρεια του ομώνυμου δήμου.Σήμερα η Ακαδημία  Παλιανής αγωνίζεται με τρείς ομάδες στα παιδικά πρωταθλήματα του Ηρακλείου.

Φωτο: Τα παιδιά που γεννήθηκαν τα έτη 1998 - 2002

Πηγές

• Επετειακό Ημερολόγιο 2006 Α.Σ. Ασπις Βενεράτου
• Ημερολόγιο Α.Σ. Παλιανής 2008
• Αρχείο Α.Σ. Ασπίς Βενεράτου

Θερμές ευχαρηστίες τον Στέλιο Ξενάκη για τις πληροφορίες, το υλικό και τις φωτογραφίες