Τώρα που θα φύγεις πάρε μαζί σου και το παιδί
που είδε το φως κάτω από εκείνο το πλατάνι
μια μέρα που αντηχούσαν σάλπιγγες κι έλαμπαν όπλα
και τ’ άλογα ιδρωμένα σκύβανε ν' αγγίξουν
τη πράσινη επιφάνεια του νερού
στη γούρνα με τα υγρά τους τα ρουθούνια
Οι ελιές με τις ρυτίδες των γονιών μας
τα βράχια με τη γνώση των γονιών μας
και το αίμα του αδελφού μας ζωντανό στο χώμα
ήτανε μια γερή χαρά μια πλούσια τάξη
για τις ψυχές που γνώριζαν την προσευχή τους
Τώρα που θα φύγεις, τώρα που η μέρα της πληρωμής
χαράζει, τώρα που κανείς δεν ξέρει
ποιόν θα σκοτώσει και πώς θα τελειώσει
πάρε μαζί σου το παιδί που είδε το φως
κάτω απ' τα φύλλα εκείνου του πλατάνου
και μάθε του να μελετά το δέντρο
Στο στήθος μου η πληγή ανοίγει πάλι
όταν χαμηλώνουν τ' άστρα και συγγενεύουν με το κορμί μου
όταν πέφτει σιγή κάτω από τα πέλματα των ανθρώπων
Αυτές οι πέτρες που βουλιάζουν μέσα στα χρόνια ως πού θα με παρασύρουν;
Τη θάλασσα, τη θάλασσα, ποιος θα μπορέσει να την εξαντλήσει;
Βλέπω τα χέρια κάθε αυγή να γνέφουν στο γύπα και στο γεράκι
δεμένη πάνω στο βράχο που έγινε με τον πόνο δικός μου
βλέπω τα δέντρα που ανασαίνουν τη μαύρη γαλήνη των πεθαμένων
κι έπειτα τα χαμόγελα, που δεν προχωρούν, των αγαλμάτων
Ο ύπνος σε τύλιξε σαν ένα δέντρο
με πράσινα φύλλα
Ανάσαινες, σαν ένα δέντρο
μέσα στο ήσυχο φως
μέσα στη διάφανη πηγή κοίταξα τη μορφή σου
κλεισμένα βλέφαρα
και τα ματόκλαδα χαράζαν το νερό
Λίγο ακόμα
θα ιδούμε τις αμυγδαλιές ν' ανθίζουν
τα μάρμαρα να λάμπουν στον ήλιο
τη θάλασσα να κυματίζει
Λίγο ακόμα να σηκωθούμελίγο ψιλότερα
Από την ποιητική συλλογή "Μυθιστόρημα" του Γ. Σεφέρη
Το φυσικό τοπίο, το σκηνικό μέσα στο οποίο δημιουργείται και αναπτύσσεται ένας πολιτισμός, αλλάζει και
αποκτά κάθε φορά τον χαρακτήρα που ο άνθρωπος του δίνει μέσα από τις παρεμβατικές δραστηριότητές του, την καλλιέργεια συγκεκριμένων φυτών και δένδρων, με τη δημιουργία οικισμών και έργων για την καλύτερη αξιοποίηση των φυσικών δυνατοτήτων και πηγών.Οι ελιές συνθέτουν την εικόνα του ελληνικού τοπίου από τις ακρώρειες των βουνών ως εκεί που φθάνει η αύρα της θάλασσας, δημιουργώντας την εικόνα του εξημερωμένου-καλλιεργημένου χώρου, που παρά τις ραγδαίες αλλαγές που έχει υποστεί τις τελευταίες δεκαετίες, διατηρεί ακόμη στοιχεία και χαρακτηριστικά προηγουμένων εποχών, και αποτελώντας έτσι σημαντικό φορέα πληροφοριών για την αναπαράσταση συμβολισμών, των κοινωνικών δομών, των τεχνικών, των λειτουργιών που εξυπηρέτησε διαχρονικά, τουλάχιστον τους τελευταίους αιώνες.
(Αικατερίνη Πολυμέρου - Καμηλάκη, απόσπασμα από τον πρόλογο του βιβλίου "ΩΔΗ ΣΤΗΝ ΕΛΙΑ" Εκδόσεις ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΑΘΗΝΩΝ 2006).
Το τοπίο της ελιάς συμπυκνώνει μνήμη και μόχθο γενεών, αγαθή ανθρώπινη παρέμβαση στη φύση, ισορροπία ανάμεσα στο πρόσκαιρο, που είναι ο άνθρωπος, και στο αιώνιο, που είναι η φύση και η ζωή».
Στα πλαίσια αυτά ο πολιτιστικός σύλλογος Βενεράτου «Απόλλωνας» αναλαμβάνει πρωτοβουλία ,για 
τη διάσωση ενός από τους αρχαιότερους ελαιώνες της Μεσογείου, του Κρητικού ελαιώνα, ζητώντας παράλληλα τη συνεργασία και των υπόλοιπων πολιτιστικών συλλόγων του νησιού, πολλοί από τους οποίους ήδη έχουν αναπτύξει ανάλογες δραστηριότητες.
Με κεντρικό σύνθημα «Σώσε και εσύ ένα δέντρο, μπορείς», ο πολιτιστικός σύλλογος Βενεράτου άρχισε να επιλέγει και να καταγράφει τα ιστορικά ελαιόδεντρα της περιοχής του. Παράλληλα ενημερώνει τους ιδιοκτήτες τους για την ιστορική αξία αυτών των δέντρων. Πρόκειται κυρίως για ελιές με ηλικία αρκετών αιώνων, τις οποίες δυστυχώς η γενιά μας καταστρέφει...
Συγχρόνως ο πολιτιστικός σύλλογος διοργανώνει εξορμήσεις στην ύπαιθρο, όπου μαζί με παιδιά του χωριού, αναγράφει πάνω στα παλαιά, επιλεγμένα δέντρα την ένδειξη SOS.
«Πόσα παιδιά χρειάζονται για να αγκαλιάσουν ένα δέντρο;»
Κατά παράφραση της λαϊκής ρήσης «πόσοι άνθρωποι χρειάζονται για να αγκαλιάσουν μια
ελιά», τα παιδιά αγκαλιάζουν τα ελαιόδεντρα σε μία συμβολική κίνηση για την προστασία τους με στόχο τη διάσωση της φυσικής - πολιτιστική μας κληρονομιάς. Άλλωστε αυτά τα παιδιά θα κληρονομήσουν τα δέντρα που θα διασωθούν.
Παράλληλα, ο πολιτιστικός σύλλογος Βενεράτου, αναζητά τη συνεργασία και άλλων πολιτιστικών συλλόγων της Κρήτης, για τη διάσωση του ιστορικού ελαιώνα του νησιού. Ως γνωστό, πολλοί πολιτιστικοί σύλλογοι έχουν ήδη αναπτύξει ανάλογες δραστηριότητες. Σύμφωνα με τον πολιτιστικό σύλλογο Βενεράτου, ήρθε η ώρα να συνεργαστούν για να γίνει πιο συστηματική δουλειά. Συγκεκριμένα μπορούν:
-Να γίνονται εκδρομές μεταξύ των μελών των πολιτιστικών συλλόγων διαφορετικών περιοχών, όπου θα καταγράφονται τα ιστορικά ελαιόδεντρα και θα φέρουν το σήμα SOS.
-Στη συνέχεια να ενημερώνονται οι ιδιοκτήτες τους με σκοπό τη διατήρηση τους
-Σε περίπτωση που οι ιδιοκτήτες για διάφορους λόγους υποχρεώνονται να εκριζώσουν τα ιστορικά δέντρα, τότε να προταθεί στους δήμους ή σε άλλους φορείς να αναλάβουν την εκρίζωση και μεταφύτευση των ελαιόδεντρων σε δημοτικούς ή δημόσιους χώρους. Έτσι είναι δυνατόν να δημιουργηθούν σε κάθε περιοχή της Κρήτης «πάρκα» ιστορικών δέντρων.
-Οι από κοινού δραστηριότητες των συλλόγων είναι δυνατόν να οδηγήσουν στην ίδρυση δικτύου διάσωσης της πολιτιστικής κληρονομιάς μεταξύ όλων των πολιτιστικών συλλόγων της Κρήτης που ενδιαφέρονται να συνεργαστούν για αυτό το σκοπό. Οι στόχοι είναι κοινοί και η διάσωση του ελαιώνα της Κρήτης, άμεση προτεραιότητα.
-Επίσης, σε συνεργασία με φωτογράφους, μπορεί να δημιουργηθεί έκθεση καλλιτεχνικής φωτογραφίας με θέμα τον ελαιώνα της Κρήτης, η οποία είναι δυνατόν να μεταφέρεται σε κάθε σημείο της χώρας, αλλά και να χρησιμοποιηθεί σε δράσεις προβολής του κρητικού ελαιόλαδου.
Ιστορικά δέντρα «στην πυρά»
Η ανάγκη που οδήγησε τον πολιτιστικό σύλλογο Βενεράτου στη συγκεκριμένη πρωτοβουλία, είναι αυτή της διάσωσης ιστορικών δέντρων από την καταστροφή. Τα τελευταία χρόνια η Κρήτη έχει χάσει σημαντικά μνημεία της φύσης, κυρίως ιστορικά ελαιόδεντρα, λόγω της αλλαγής χρήσης των αγροτεμαχίων (π.χ. οικοπεδοποίηση, δρόμοι κλπ). Πολλοί παραγωγοί επίσης αναγκάζονται με πόνο ψυχής να εκριζώνουν παλιά μη αποδοτικά πλέον δέντρα, τα οποία μάλιστα καταλαμβάνουν μεγάλα τμήματα των ιδιοκτησιών τους, για να αξιοποιήσουν διαφορετικά τα χωράφια τους με στόχο υψηλότερα εισοδήματα.
Σε αυτούς τους ανθρώπους, με την πρόταση του ο πολιτιστικός σύλλογος, προσπαθεί να δώσει διέξοδο: Να εξακολουθούν να χαίρονται τα δέντρα τους, έστω και σε άλλους χώρους, αν οι δημοτικές και άλλες αρχές, αναλάβουν την εκρίζωση και επαναφύτευση των ελαιόδεντρων σε δημοτικούς και δημόσιους χώρους.
Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επικοινωνούν με τον πολιτιστικό σύλλογο Βενεράτου «Απόλλωνας» στο mail politistikos.venerato@yahoo.gr
τη διάσωση ενός από τους αρχαιότερους ελαιώνες της Μεσογείου, του Κρητικού ελαιώνα, ζητώντας παράλληλα τη συνεργασία και των υπόλοιπων πολιτιστικών συλλόγων του νησιού, πολλοί από τους οποίους ήδη έχουν αναπτύξει ανάλογες δραστηριότητες.Με κεντρικό σύνθημα «Σώσε και εσύ ένα δέντρο, μπορείς», ο πολιτιστικός σύλλογος Βενεράτου άρχισε να επιλέγει και να καταγράφει τα ιστορικά ελαιόδεντρα της περιοχής του. Παράλληλα ενημερώνει τους ιδιοκτήτες τους για την ιστορική αξία αυτών των δέντρων. Πρόκειται κυρίως για ελιές με ηλικία αρκετών αιώνων, τις οποίες δυστυχώς η γενιά μας καταστρέφει...
Συγχρόνως ο πολιτιστικός σύλλογος διοργανώνει εξορμήσεις στην ύπαιθρο, όπου μαζί με παιδιά του χωριού, αναγράφει πάνω στα παλαιά, επιλεγμένα δέντρα την ένδειξη SOS.
«Πόσα παιδιά χρειάζονται για να αγκαλιάσουν ένα δέντρο;»
Κατά παράφραση της λαϊκής ρήσης «πόσοι άνθρωποι χρειάζονται για να αγκαλιάσουν μια
ελιά», τα παιδιά αγκαλιάζουν τα ελαιόδεντρα σε μία συμβολική κίνηση για την προστασία τους με στόχο τη διάσωση της φυσικής - πολιτιστική μας κληρονομιάς. Άλλωστε αυτά τα παιδιά θα κληρονομήσουν τα δέντρα που θα διασωθούν.Παράλληλα, ο πολιτιστικός σύλλογος Βενεράτου, αναζητά τη συνεργασία και άλλων πολιτιστικών συλλόγων της Κρήτης, για τη διάσωση του ιστορικού ελαιώνα του νησιού. Ως γνωστό, πολλοί πολιτιστικοί σύλλογοι έχουν ήδη αναπτύξει ανάλογες δραστηριότητες. Σύμφωνα με τον πολιτιστικό σύλλογο Βενεράτου, ήρθε η ώρα να συνεργαστούν για να γίνει πιο συστηματική δουλειά. Συγκεκριμένα μπορούν:
-Να γίνονται εκδρομές μεταξύ των μελών των πολιτιστικών συλλόγων διαφορετικών περιοχών, όπου θα καταγράφονται τα ιστορικά ελαιόδεντρα και θα φέρουν το σήμα SOS.
-Στη συνέχεια να ενημερώνονται οι ιδιοκτήτες τους με σκοπό τη διατήρηση τους
-Σε περίπτωση που οι ιδιοκτήτες για διάφορους λόγους υποχρεώνονται να εκριζώσουν τα ιστορικά δέντρα, τότε να προταθεί στους δήμους ή σε άλλους φορείς να αναλάβουν την εκρίζωση και μεταφύτευση των ελαιόδεντρων σε δημοτικούς ή δημόσιους χώρους. Έτσι είναι δυνατόν να δημιουργηθούν σε κάθε περιοχή της Κρήτης «πάρκα» ιστορικών δέντρων.
-Οι από κοινού δραστηριότητες των συλλόγων είναι δυνατόν να οδηγήσουν στην ίδρυση δικτύου διάσωσης της πολιτιστικής κληρονομιάς μεταξύ όλων των πολιτιστικών συλλόγων της Κρήτης που ενδιαφέρονται να συνεργαστούν για αυτό το σκοπό. Οι στόχοι είναι κοινοί και η διάσωση του ελαιώνα της Κρήτης, άμεση προτεραιότητα.
-Επίσης, σε συνεργασία με φωτογράφους, μπορεί να δημιουργηθεί έκθεση καλλιτεχνικής φωτογραφίας με θέμα τον ελαιώνα της Κρήτης, η οποία είναι δυνατόν να μεταφέρεται σε κάθε σημείο της χώρας, αλλά και να χρησιμοποιηθεί σε δράσεις προβολής του κρητικού ελαιόλαδου.
Ιστορικά δέντρα «στην πυρά»
Η ανάγκη που οδήγησε τον πολιτιστικό σύλλογο Βενεράτου στη συγκεκριμένη πρωτοβουλία, είναι αυτή της διάσωσης ιστορικών δέντρων από την καταστροφή. Τα τελευταία χρόνια η Κρήτη έχει χάσει σημαντικά μνημεία της φύσης, κυρίως ιστορικά ελαιόδεντρα, λόγω της αλλαγής χρήσης των αγροτεμαχίων (π.χ. οικοπεδοποίηση, δρόμοι κλπ). Πολλοί παραγωγοί επίσης αναγκάζονται με πόνο ψυχής να εκριζώνουν παλιά μη αποδοτικά πλέον δέντρα, τα οποία μάλιστα καταλαμβάνουν μεγάλα τμήματα των ιδιοκτησιών τους, για να αξιοποιήσουν διαφορετικά τα χωράφια τους με στόχο υψηλότερα εισοδήματα.
Σε αυτούς τους ανθρώπους, με την πρόταση του ο πολιτιστικός σύλλογος, προσπαθεί να δώσει διέξοδο: Να εξακολουθούν να χαίρονται τα δέντρα τους, έστω και σε άλλους χώρους, αν οι δημοτικές και άλλες αρχές, αναλάβουν την εκρίζωση και επαναφύτευση των ελαιόδεντρων σε δημοτικούς και δημόσιους χώρους.
Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επικοινωνούν με τον πολιτιστικό σύλλογο Βενεράτου «Απόλλωνας» στο mail politistikos.venerato@yahoo.gr
Εικόνα: Η αρχαιότερη ελιά του κόσμου βρίσκεται στο χωριό Βούβες του Δήμου Κολυμπαρίου στα Χανιά. Έχει περίμετρο κορμού 12,5 μέτρα, διάμετρο 3,64 μέτρα και το εμβαδόν της είναι 11,45 μ2 . Χρονολογείται ότι είναι περίπου 2500- 5000 ετών. η ελιά ανακηρύχθηκε διατηρητέο μνημείο της φύσης το1986. Η συγκεκριμένη ελιά συνδέθηκε και με τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004. Ο πρώτος Μαραθωνοδρόμος στέφθηκε με στεφάνι (κότινο) φτιαγμένο από αυτή την ελιά.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου