ΒΕΝΕΡΑΤΟ ΠΑΛΙΑΝΗ - VENERATO PALIANI
Ο Τόπος, οι Καιροί....οι Άνθρωποι...
Τρίτη 27 Δεκεμβρίου 2016
Τρίτη 8 Νοεμβρίου 2016
Το ολοκαύτωμα της Μονής Αρκαδίου 9 Νοεμβρίου 1866
Η κακοδιοίκηση και η καταπίεση της τουρκικής διοίκησης ανάγκασε την Παγκρήτια Συνέλευση που συνήλθε στα Χανιά να αποστείλει στις 14 Μαΐου 1866 αναφορά στον Σουλτάνο με μια σειρά αιτημάτων. Συγκεκριμένα, ζητούσε: βελτίωση του φορολογικού συστήματος, σεβασμό της χριστιανικής θρησκείας, αναγνώριση του πληθυσμού να εκλέγει ελεύθερα τους δημογέροντές του και τη λήψη μέτρων για την οικονομική ανάπτυξη του νησιού.
Παράλληλα, απέστειλε μυστικό υπόμνημα προς τους μονάρχες της Αγγλίας, της Γαλλίας και της Ρωσίας, με το οποίο τους καλούσε να ενεργήσουν για την ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα ή να μεσολαβήσουν στη χορήγηση από τον Σουλτάνο «Οργανικού Νόμου». Στη συγκέντρωση αυτή συμμετείχε και ο Γαβριήλ Μαρινάκης, ηγούμενος της Μονής Αρκαδίου, που ήταν το επαναστατικό κέντρο της περιοχής Ρεθύμνης.
Οι Μεγάλες Δυνάμεις αδιαφόρησαν, ενώ η ελληνική κυβέρνηση δήλωνε ουδετερότητα και δεν πήρε ανοιχτά το μέρος των επαναστατών. Μόνο η Ρωσία κινήθηκε δραστήρια, χάρη στους υποπροξένους της στο νησί Ιωάννη Μιτσοτάκη και Σπυρίδωνα Δενδρινό.
Μη αναμένοντας βοήθεια από πουθενά, οι Κρητικοί αποφάσισαν να ξεσηκωθούν μόνοι τους και ύψωσαν τη σημαία της Επανάστασης στις 21 Αυγούστου 1866, με το σύνθημα «Ένωσις ή Θάνατος» και αρχηγούς τον Ιωάννη Ζυμβρακάκη στα Χανιά, τον Ελλαδίτη συνταγματάρχη Πάνο Κορωναίο στο Ρέθυμνο και τον Μιχαήλ Κόρακα στο Ηράκλειο. Στην Ελλάδα συγκροτήθηκαν εθελοντικές ομάδες, που βοήθησαν τους Κρητικούς, με χρήματα, τρόφιμα και άλλα εφόδια.
Ο Σουλτάνος θορυβήθηκε από την εξέγερση και έστειλε στις 30 Αυγούστου 1866 τον Μουσταφά Ναϊλή Πασά, με εντολή να την καταστείλει, αφού προηγουμένως είχε απορρίψει τα αιτήματα των Κρητικών. Ο Πασάς έφερε το προσωνύμιο Γκιριτλί (Κρητικός), επειδή είχε συντελέσει στην κατάπνιξη της επανάστασης του 1821 στην Κρήτη. Πρώτα προσπάθησε να καλοπιάσει τους επαναστάτες και να τους πείσει να επιστρέψουν στις δουλειές τους. Όταν αυτοί αρνήθηκαν, αποφάσισε να θέσει σε εφαρμογή το στρατιωτικό του σχέδιο για την κατάπνιξη της επανάστασης.
Τον Σεπτέμβριο και Οκτώβριο προέβη σε εκκαθαριστικές επιχειρήσεις στην περιοχή των Χανίων και στη συνέχεια στράφηκε προς το Ρέθυμνο και τη Μονή Αρκαδίου, όπου ήταν η έδρα της τοπικής επαναστατικής επιτροπής, αποθήκη πολεμοφοδίων και τροφίμων, καθώς και καταφύγιο πολλών χριστιανών. Ο Μουσταφά Πασάς έφθασε έξω από το μοναστήρι το απόγευμα της 6ης Νοεμβρίου 1866. Στη διάθεσή του είχε 15.000 άνδρες (Τούρκους, Αλβανούς, Αιγυπτίους και Τουρκοκρητικούς) και ισχυρό πυροβολικό. Στη Μονή βρίσκονταν 966 άνθρωποι, από τους οποίους μόνο 250 μπορούσαν να πολεμήσουν. Επικεφαλής των αγωνιστών του Αρκαδίου ήταν ο πελοποννήσιος ανθυπολοχαγός Ιωάννης Δημακόπουλος και ο ηγούμενος Γαβριήλ.
Οι προτάσεις προς παράδοση απορρίφθηκαν από τους πολιορκημένους και το πρωί της 8ης Νοεμβρίου άρχισαν οι εχθροπραξίες. Οι Οθωμανοί, παρά τις λυσσαλέες επιθέσεις τους, δεν κατάφεραν να καταλάβουν τη Μονή την πρώτη μέρα. Το βράδυ ζήτησαν ενισχύσεις και μετέφεραν ένα μεγάλο πυροβόλο από το Ρέθυμνο. Την επομένη, 9 Νοεμβρίου, άρχισε το δεύτερο κύμα της επίθεσης. Νωρίς το απόγευμα γκρεμίστηκε το δυτικό τείχος της Μονής από τις βολές του πυροβόλου και οι επιτιθέμενοι εισέβαλαν στο μοναστήρι, αρχίζοντας τη μεγάλη σφαγή.
Στη μπαρουταποθήκη της μονής γράφτηκε η τελευταία πράξη του δράματος και μία ακόμα ένδοξη σελίδα της ελληνικής ιστορίας. Ο Κωστής Γιαμπουδάκης ή κατ' άλλους ο Εμμανουήλ Σκουλάς την ανατίναξε, σκορπίζοντας το θάνατο, όχι μόνο στους χριστιανούς, αλλά και στους εισβολείς. Αμέσως μετά, οι Τουρκοκρητικοί και οι Αλβανοί όρμησαν και κατέσφαξαν όσους είχαν διασωθεί, ενώ έκαψαν τον ναό και λεηλάτησαν τα ιερά κειμήλια.
Από τους Έλληνες που βρίσκονταν στη Μονή, μόνο 3 ή 4 κατόρθωσαν να διαφύγουν, ενώ περίπου 100 πιάστηκαν αιχμάλωτοι. Μεταξύ αυτών και ο Δημακόπουλος, που εκτελέστηκε λίγο αργότερα. Ο ηγούμενος της Μονής Αρκαδίου Γαβριήλ Μαρινάκης είχε σκοτωθεί πριν από την ανατίναξη της μπαρουταποθήκης. Οι νεκροί και τραυματίες του Μουσταφά ανήλθαν σε 1.500 ή σε 3.000, σύμφωνα με κάποιους υπολογισμούς.
Το Ολοκαύτωμα του Αρκαδίου, όπως είχε συμβεί με την καταστροφή των Ψαρών και την Έξοδο του Μεσολογγίου, συγκίνησε όλο τον χριστιανικό κόσμο κι ένα νέο κύμα φιλελληνισμού δημιουργήθηκε στην Ευρώπη. Σπουδαίες προσωπικότητες της εποχής, όπως ο Τζουζέπε Γκαριμπάλντι και ο Βίκτωρ Ουγκώ, πήραν θέση υπέρ του Κρητικού Αγώνα και ξένοι εθελοντές έσπευσαν να ενισχύσουν από κοντά την Επανάσταση. Σημαντικές ήταν και οι χρηματικές συνεισφορές από τη Ρωσία και τις ΗΠΑ, με προεξάρχοντα τον φιλέλληνα Σαμουήλ Χάου.
Η Κρητική Επανάσταση φυλλορρόησε τον Ιανουάριο του 1869, αλλά ο Σουλτάνος δεν μπόρεσε να καθυποτάξει ολοκληρωτικά τους Χριστιανούς της Κρήτης. Έτσι, υπό την πίεση των Μεγάλων Δυνάμεων αναγκάστηκε να παραχωρήσει τον «Οργανικό Νόμο» (3 Φεβρουαρίου 1868), ένα είδος Συντάγματος, που προέβλεπε προνόμια για τους χριστιανούς και καθεστώς ημιαυτονομίας για το νησί. Η Ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα πήρε αναβολή για το 1912.
Πηγή
Αφιερώματα - Το ολοκαύτωμα της Μονής Αρκαδίου - Σαν Σήμερα .gr
https://www.sansimera.gr/articles/33
Των Παμμεγίστων Ταξιαρχών…, η “Παμμέγιστη Αυτοκτονία” των Κρητών. ΣΤΟ ΑΡΚΑΔΙ!
Αρκάδι, λοιπόν. Έτσι, μονολεκτικά. Σημειολογικά, σηματοδοτικά, συμβολικά. Το Αρκάδι για τη Νήσο, είναι η πρώτη τιμή! Με την έννοια της Ομαδικής Αυτοκτονίας για την Πατρίδα, που αγίασε τους χίλιους νεκρούς στο Ρεθεμνιώτικο χώμα…
Στο μαρτυρικό μοναστήρι. Λιγότεροι από χίλιους, ναι, όμως στην ποιητική αδεία, τη ρίμα, το θρύλο και τη Λαϊκή διήγηση, η ρύμη του λόγου, καθιστά δόκιμη τη χιλιάδα των ολοκαυτωθέντων και εκλεκτών της Ιστορικής Απόφασης. …Εσπερινό των Παμμεγίστων Ταξιαρχών στα 1866… Οι πολιορκημένοι άνδρες στη Μονή, ανατίναξαν το σπίτι του Θεού!! Διά χειρός του Ηγούμενου Γαβριήλ, που ανυψώθηκε με τον φλεγόμενο πυρσό, πάνω από τα πεπρωμένα της Νήσος…, να δώσει το γένος το αίμα του, παρά την τιμή του, στα χέρια των ανίερων.
Ο “γέρος ο Καλόγερος”, εκτελεί την εντολή των παιδιών του, για τον Ομαδικό χαμό μετά των βαρβάρων… Με ιερό φλόγισμα, νέοι, γέροι και γυναικόπαιδα και κληρικοί, ακόμη, παραδόθηκαν στα μαύρα νέφια της ανατίναξης, του θανάτου, και τον Κρητικό Θεό αντάμωσαν, για να στεφανώσει τις ψυχές, με τη Συμφωνία Του…, για τούτη την Ιερή Αυτοχειρία, που η άχραντη συλλογικότητά της, ξεπερνά τους Κρητικούς, τους Ελληνικούς χρόνους…
Ο “γέρος ο Καλόγερος”, εκτελεί την εντολή των παιδιών του, για τον Ομαδικό χαμό μετά των βαρβάρων… Με ιερό φλόγισμα, νέοι, γέροι και γυναικόπαιδα και κληρικοί, ακόμη, παραδόθηκαν στα μαύρα νέφια της ανατίναξης, του θανάτου, και τον Κρητικό Θεό αντάμωσαν, για να στεφανώσει τις ψυχές, με τη Συμφωνία Του…, για τούτη την Ιερή Αυτοχειρία, που η άχραντη συλλογικότητά της, ξεπερνά τους Κρητικούς, τους Ελληνικούς χρόνους…
Τους παγκόσμιους χρόνους… …Αρκάδι, Ρέθεμνος, 2016. Οι επίγονοι των καταπιστευμάτων της Ελευθερίας, αποτίουν φόρο Τιμής και προσκυνήματα…, στο κορυφαίο σέμνωμα της Κρήτης, το ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ της!! Το “κατασάρκιον αίμα” των σφαγιασθέντων στην Αγία Τράπεζα -πριν από το πυρ- θα “αναδώσει” ηχητικά το απολυτίκιον των ωραίων θυσιασθέντων!
Και η Ιστορία, επίσημα “αμφιοφέρουσα” το ωμοφόριόν της, μεγαλοπρεπής, περήφανη κι ευλαβική, θ’ ακουμπήσει στο Μέγα Γεγονός, καιόμενο λιβάνι και δεντρολίβανο. Πα να πει, αρισμαρί μοσχοβόλο -έχει ακόμη ανθό- και θα μυρωδίσει ο τόπος! Ολος ο τόπος, και ο “τόπος” της Κρητικής Υπόστασης! Απόψε… Το βράδιασμα… Το εσπερινό… Και αύριο, των Αρχαγγέλων… Ευθυτενών, αρρενωπών, με σπαθιά λαμπερά και φτερούγες ποικιλμένες μοναδικά, αλλά και ψαλμούς κι αίνους δοξαστικούς μελωδικούς… Για το ΑΡΚΑΔΙ. Κι όντας ωραίες οι ψυχές στα μαύρα νέφια (ε) βγαίνα πλούσα τα δάκρυ (α) του Χριστού, στ’ Αρκάδι κατεβαίνα…
Πηγή:
Χανιώτικα Νέα
Φωτεινή Σεγρεδάκη
7 Νοεμβρίου 2016 10:17 πμ
Κυριακή 24 Απριλίου 2016
Παρασκευή 25 Δεκεμβρίου 2015
Τετάρτη 22 Μαΐου 2013
Η Μάχη της Κρήτης ενάντια στους Ναζί
Σαν σήμερα, το 1941, ξεκίνησε η Μάχη της Κρήτης, μια από τις σημαντικότερες μάχες του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου που έμεινε στην Ιστορία τόσο για την αντίσταση που συνάντησαν οι ναζιστικές δυνάμεις όσο και για τις απώλειες που υπέστησαν στην προσπάθειά τους να κατακτήσουν την Κρήτη."
Στις 20 Μαΐου του 1941, αφού οι δυνάμεις του βρετανικού Βασιλικού Ναυτικού διατηρούσαν τον έλεγχο του υδατικού χώρου γύρω από την Κρήτη, οι Γερμανοί απογείωσαν πολυάριθμα αεροπλάνα, σε μια επιχείρηση με το συνθηματικό όνομα «Unternehmen Merkur» (Επιχείρηση Ερμής). Επρόκειτο να ρίξουν εκατοντάδες αλεξιπτωτιστές για να καταληφθούν θέσεις-κλειδιά του νησιού, τα οποία θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για μεταφορά προμηθειών και πολεμοφοδίων από αέρος προκειμένου να καταληφθεί ολόκληρη η Κρήτη.
Επικεφαλής των γερμανικών δυνάμεων ήταν ο πτέραρχος Κουρτ Στούντεντ, 51 ετών, βετεράνος πιλότος του Α' Παγκοσμίου Πολέμου με 1.190 αεροπλάνα στη διάθεσή του και 29.000 αλεξιπτωτιστές και πεζικάριους. Οι Ιταλοί προσέφεραν 3.000 στρατιώτες στο σχέδιο. Όσοι Έλληνες, Βρετανοί, Αυστραλοί και Νεοζηλανδοί στρατιωτικοί βρισκόταν στο νησί ήταν υπό το γενικό πρόσταγμα του 52χρονου Νεοζηλανδού στρατηγού Μπέρναρντ Φράιμπεργκ, επίσης βετεράνος του Α' Παγκοσμίου Πολέμου. Οι ελλιπώς εξοπλισμένοι υπερασπιστές της Κρήτης ήταν περίπου 40.000 – μα στο πλευρό τους βρέθηκαν χιλιάδες ακόμα άμαχοι κάτοικοι του νησιού, κάτι που δεν είχαν προβλέψει οι επικεφαλής των ναζιστικών δυνάμεων.
Η πρώτη ρίψη αλεξιπτωτιστών είναι εύκολος στόχος για τους Έλληνες και τους Συμμάχους. Στις μάχες, οι οποίες εντάθηκαν από το απόγευμα με το δεύτερο κύμα αλεξιπτωτιστών, μπήκαν και οι άμαχοι. σε δύο μέτωπα: στο αεροδρόμιο του Μάλεμε και στην ευρύτερη περιοχή των Χανίων. Η εξόριστη ελληνική κυβέρνηση και ο βασιλιάς Γεώργιος ο Β’ περνάνε το ίδιο βράδυ στην Αίγυπτο. Οι Γερμανοί επικέντρωσαν τις προσπάθειές τους στην κατάληψη του αεροδρομίου του Μάλεμε και το κατάφεραν ενώ απώθησαν τις συμμαχικές δυνάμεις νότια, καθιστώντας τον αγώνα τους μάταιο. Πολλές μονάδες των Δυνάμεων της Κοινοπολιτείας, ακολουθώντας την απόφαση του Λονδίνου με το τέλος του Μάη πέρασαν στην Αίγυπτο ενώ 5.500 άτομα που δεν κατορθώνουν να επιβιβαστούν, παραδίδονται, συλλαμβάνονται ή καταφεύγουν στα βουνά της Κρήτης. Η Μάχη της Κρήτης ολοκληρώθηκε την 1η του Ιούνη του 1941.
Ο απολογισμός της Μάχης ήταν απροσδόκητος για τη Γερμανία και είχε σημαντικό αντίκτυπο στο μέλλον του πολέμου, αφού αποφασίστηκε να μην πραγματοποιηθεί ξανά αεραποβατική επιχείρηση τέτοιου μεγέθους: 3.986 νεκρούς και αγνοούμενους, 2.594 τραυματίες, 370 αεροπλάνα οι απώλειες σύμφωνα με τα γερμανικά στοιχεία - σύμφωνα με τους Συμμάχους, όμως, οι γερμανικές απώλειες ξεπέρασαν τις 16.000. Στους Συμμάχους η Μάχη κόστισε 3.500 ζωές, 1.900 τραυματίες και 17.500 αιχμάλωτους.
Μετά την κατάληψη της Κρήτης στο Νομό Λασιθίου αποβιβάστηκε ένα Σύνταγμα Ιταλών και σε λίγες μέρες έφθασε η Μεραρχία της Σιένας που απλώθηκε σ' όλο το Νομό, καθώς και στα Δωδεκάνησα. Στην υπόλοιπη Κρήτη απλώθηκαν οι Γερμανοί.
Τα θύματα του γερμανικού βομβαρδισμού στο Βενεράτο
Τα θύματα του γερμανικού βομβαρδισμού στο Βενεράτο
Στις 21 Μαΐου τα γερμανικά βομβαρδιστικά εξαπολύουν σφοδρή
επίθεση εναντίον ολόκληρης της περιοχής του Ηρακλείου, με μεγάλες απώλειες σε
ανθρώπινες ζωές. Η μέρα αυτή έμεινε στη μνήμη σαν η "Μαύρη
Παρασκευή".
Το Βενεράτο δέχεται σφοδρή αεροπορική επιδρομή. Γερμανικά
αεροπλάνα καταδιώκουν Άγγλους και βομβαρδίζουν τον κεντρικό οδικό άξονα
Ηρακλείου - Μεσσαράς μέσα στο χωριό. Το αποτέλεσμα ήταν να βρουν τραγικό θάνατο
23 άνθρωποι, ανάμεσα τους η Αικατερίνη Μ. Βολιτάκη και ο γιός του
Τσαγκαραντώνη Στέφανος Ξενάκης.
Παρασκευή 3 Μαΐου 2013
Το Πάσχα για όλους είναι καταιγισμός από αναμνήσεις. Νοσταλγικά σκιρτήματα της μνήμης που σαν τα χελιδόνια επιστρέφει στα πιο ευλογημένα λημέρια της .
Κάποτε-κάποτε ανοίγουμε αυτό το σεντούκι με τις θύμισες και μέσα του βρίσκουμε νοσταλγικές μεγάλες εβδομάδες, τότε που οι άνθρωποι προετοιμαζόταν και ζούσαν το θείο δράμα, μέσα από το δικό τους βιωματικό δράμα και προσδοκούσαν την λύτρωση της Ανάστασης, προσδοκώντας στην δική τους Ανάσταση.
Κάποτε-κάποτε ανοίγουμε αυτό το σεντούκι με τις θύμισες και μέσα του βρίσκουμε νοσταλγικές μεγάλες εβδομάδες, τότε που οι άνθρωποι προετοιμαζόταν και ζούσαν το θείο δράμα, μέσα από το δικό τους βιωματικό δράμα και προσδοκούσαν την λύτρωση της Ανάστασης, προσδοκώντας στην δική τους Ανάσταση.
Νοήματα που ασύγκριτα γεννά κάθε ξεχωριστή μέρα αυτής της όντως Μεγάλης Εβδομάδας . Υπομονή , Πίστη , Συντριβή μετανοίας , Αγάπη καρτερική , Ταπείνωση αδελφική , Συγχώρεση … ψυχική και σωματική κάθαρση και τέλος η λύτρωση.
¨Όλα πλεγμένα σε ένα κουβάρι θρησκεία, έθιμα και παραδόσεις που άντεξαν στο χρόνο , μεταβιβάστηκαν από γενιά σε γενιά και αποτυπώθηκαν στις παιδικές ψυχές μας !
ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ !
Φωτος: Menos DPGR
Παρασκευή 22 Μαρτίου 2013
ΝΕΟΦΥΤΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ 1787 -1833 - ΚΡΗΤΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ 1821
Γενικός Γραμματέας Καγκελαρίας και έπαρχος της προσωρινής πολιτείας της Κρήτης κατά την επανάσταση του 1821
192 χρόνια μετά όσα γνωρίζουμε μέχρι σήμερα για την Επανάσταση του 1821 περιορίζονται γεωγραφικά στις περιοχές της Πελοποννήσου της Στερεάς Ελλάδας και σε ορισμένα νησιά του Αιγαίου . Άραγε πόσοι γνωρίζουν για την Επανάσταση του 1821 στην Κρήτη και τον πρωταγωνιστικό ρόλο του Νεόφυτου Οικονόμου σ΄αυτήν;
Σε παλαιότερη δημοσίευση έχω αναφερθεί διεξοδικά για την λησμονημένη Επανάσταση του 1821 στην Κρήτη (http://veneratopalianis.blogspot.gr/2011/03/1821.html).
Σήμερα επιλέγω ,εν όψη της Εθνικής επετείου, να αναφερθώ στην προσωπικότητα και την δράση ενός μεγάλου και αφανή ήρωα του τόπου μου , ως ελάχιστο φόρου τιμής στην μνήμη του.
Μελχισεδέκ Τσουδερός |
Α΄ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ 1821 - 1825
- Με την έναρξη της επανάστασης του 1821 στην Πελοπόννησσο, εγκαταλείπει τα πάντα και με κίνδυνο της ζωής του μεταβαίνει στο Λουτρό Σφακίων. Στις 29 Μαΐου, ανακηρύσσεται η επανάσταση στην Κρήτη στη Θυμιανή Παναγία Σφακίων.Παρόντες ήταν εκτός από τους Σφακιανούς και τον Νεόφυτο Οικονόμου αρκετοί Καπετάνιοι από άλλες επαρχίες όπως, οι Χάληδες από το Θέρισο, Κουρμούληδες από τη Μεσαρά, Πρωίμηδες από τους Λάκκους, ο Ηγούμενος της Χρυσοπηγής Άνθιμος, ο Ηγούμενος της Μονής Πρέβελη Μελχισεδέκ Τσουδερός με τους αδελφούς του, οι Χιονάκηδες από τον Μυλοπόταμο και παρά πολλοί άλλοι .
- Τον Ιούνιο του 1821 ο Νεόφυτος Οικονόμος μαζί με τον Αναγνώστη Παναγιώτου, αποστέλλεται από την σχηματισθείσα επαναστατική επιτροπή ( Καγκελαρία Σφακίων) στον Δημήτριο Υψηλάντη στην Πελοπόννησο για την ενίσχυση της επανάστασης στην Κρήτη και τον διορισμό αρμοστή για την διεύθυνση του αγώνα.
- Τον Μάιο του 1822 αναλαμβάνει αρμοστής ο Μιχαήλ Κομνηνός Αφεντούλιεφ και ο Νεόφυτος Οικονόμος λαμβάνει τη θέση του Γενικού Γραμματέα . Οι προσωπικές φιλοδοξίες όμως του Αφεντούλιεφ και η έλλειψη εμπειρίας του στην διαχείριση των πολεμικών πραγμάτων ανάγκασαν τον Οικονόμο μαζί με τους υπόλοιπους οπλαρχηγούς στην καθαίρεση και φυλάκιση του.Τον Οκτώβριο του 1822 ο Ν. Οικονόμος αποστέλλει επιστολή στον τότε μίνιστρο Εσωτερικών και Πολέμου Ιωάννη Κωλέττη όπου τον ενημερώνει για την κατάσταση στην Κρήτη και για τον διορισμό νέου επιτρόπου.
- Την 1η Δεκέμβρη του 1822 μέχρι τον Μάη του 1823 ο Νεόφυτος Οικονόμος διορίζεται από την Κεντρική Διοίκηση της Ερμιόνης τοποτηρητής για να διευθύνει προσωρινά την επανάσταση στην Κρήτη μέχρι τον διορισμό νέου αρμοστή.Υπό την αρχηγία του απελευθερώνεται η επαρχία Κισσάμου και οι Τούρκοι περιορίζονται στα φρούρια της Γραμβούσας και της Κισσάμου όπου τίθενται σε αποκλεισμό από ξηρά και θάλασσα. Το ίδιο διάστημα διενεργούνται σφοδρές μάχες στην ανατολική Κρήτη. Το Νοέμβρη του 1822 καταπλέουν στα λιμάνια του Χάνδακα και του Ρεθύμνου 15 πολεμικά αιγυπτιακά πλοία με 1500 άνδρες και πολεμοφόδια προς ενίσχυση του Χασάν Πασά. Σφοδρές μάχες ακολούθησαν τόσο στο νομό Λασιθίου όπου κατακρεουργήθηκαν πολλοί άμαχοι με αποκορύφωμα τον μαρτυρικό θάνατο 2000 αμάχων στο σπήλαιο Μιλάτου αλλά και στο Ηράκλειο όπου διεξηχθησαν σφοδρές μάχες στην ευρύτερη περιοχή με σημαντικότερη αυτή στο Γάζι Ηρακλείου όπου 2000 περίπου κρητικοί υπο την αρχηγία του Μιχ. Κουρμούλη από Μεσσαρά και με οπλαρχηγούς τους Β. Σμπώκο από τα Ανώγεια Π. Ζερβουδάκη από Κνωσσό νίκησαν και καταδίωξαν τους Τούρκους αναγκάζοντας τους να κλειστούν στα τείχη του Χάνδακα
- Στις 21 Μαίου αναλαμβάνει καθήκοντα Αρμοστή Κρήτης ο Εμμανουήλ Τομπάζης (εικόνα κάτω δεξιά) και ο Νεόφυτος Οικονόμος συνεχίζει να τελεί καθήκοντα Γενικού Γραμματέα, καταλαμβάνονται αμέσως τα φρούρια της Κισσάμου και της Κανδάνου αφού συνθηκολόγησαν οι έγκλειστοι Τούρκοι. Ταυτόχρονα οι Τουρκοαιγύπτιοι ανασυντάσσονται, φέρνουν νέο αρχιστράτηγο το Χουσεϊν γαμπρό του Μεχμέτ Αλί της Αιγύπτου με τρεις χιλιάδες άνδρες και άφθονα πολεμοφόδια. Οι μάχες συνεχίζονται και η επανάσταση έχει επεκταθεί σ'όλη την Κρήτη. Τον Ιανουάριο του 1824 μετά από τρεις μήνες πολιορκία το σπήλαιο του Μελιδονιού Μυλοποτάμου όπου είχαν καταφύγει 30 επαναστάτες και 370 γυναικόπαιδα, πυρπολείται με τρύπα στην οροφή, πνίγοντας τους όλους στους καπνούς. Στις δώδεκα Απριλίου 1824 ο Τομπάζης μαζί με τον Οικονόμο αφήνουν την Κρήτη, οι αγωνιστές τους ακολουθούν και φεύγουν για την Πελοπόννησο. Η επανάσταση βάλτωσε και μετατράπηκε σε κλεφτοπόλεμο από τους «Καλησπέρηδες», αντάρτες που χτυπούσαν ξαφνικά και εξαφανίζονταν. Το Μάιο του 1824 η Κρήτη ελέγχεται από τους Τουρκοαιγυπτίους.
- Το 1825 ο Ν. Οικονόμος μάχεται στην Πελοπόννησσο υπό τις διαταγές του Δ. Υψηλάντη κατά του Ιμπραήμ. Μαζί με άλλους Κρητικούς (Καλλίνικο Κριτοβουλίδη, Εμμανουήλ Αντωνιάδη, Γεώργιο Καλλέργη, Τζωρτζη Σαουνάτζο, Διονύσιο Πρωτοσύγγελο κ.α.) παίρνει μέρος στην μάχη στους Μύλους του Ναυπλίου (εικόνα δεξιά) πλάι στον Μακρυγιάννη όπου ο Ιμπραήμ Πασάς υπέστη πανωλεθρία και αναγκάστηκε να υποχωρήσει (Ιούνιος 1825).
Δημ. Υψηλάντης |
Ιωάννης Κωλέττης |
- Οργάνωσε μαζί με άλλους στο Ναύπλιο την εκστρατεία της Γραμβούσας, τον Αύγουστο του 1825, της οποίας η κατάληψη αναζωπύρωσε την Κρητική Επανάσταση.
- Διετέλεσε αντιπρόσωπος της Κρήτης στη Βουλή των Ελλήνων από το 1826 - 1828, καθώς και στην Εθνική Συνέλευση της Τροιζήνας το 1827 και της Προνοίας το 1828.
- Το 1828 εκλέχτηκε μέλος του "Κρητικού Συμβουλίου " από την επαρχία Μαλεβυζίου και το 1829 μέλος της Επιτροπής των Ανατολικών Επαρχιών της Κρήτης για την επιτήρηση των πολεμικών επιχειρήσεων.
- Το 1830 έγινε πρόεδρος της Συνέλευσης των Κρητών στις Μαργαρίτες Μυλοποτάμου.
- Μετά την αποτυχία της Κρητικής Επανάστασης το 1830 και κυνηγημένος από τους Τούρκους καταφεύγει μαζί με άλλους κρητικούς επαναστάτες στην Πελοπόννησο.
- Απεβίωσε στο Ναύπλιο στις 17 Ιανουαρίου 1833, σε ηλικία 46 ετών ,πάμφτωχος μην έχοντας ούτε τα απαραίτητα για την θεραπεία της ολιγοήμερης ασθένειας του.
Ο Νεόφυτος Οικονόμος κατά την ομολογία όσων τον γνώρισαν διακρινόταν για την οξύνοια του μυαλού του, την διορατικότητα, την αφιλοκέρδεια και την ειλικρίνεια του. Υπήρξε ενσάρκωση της φιλελεύθερης και πατριωτικής ιδεολογίας. Οι συμπατριώτες του δηλώνοντας την ευγνωμοσύνη τους για τους αγώνες του για την απελευθέρωση της Κρήτης, δίκαια απεκάλεσαν αυτόν " ΠΑΤΕΡΑ ΤΗΣ ΠΑΤΡΙΔΑΣ ".
ΠΗΓΕΣ
1.Καλλίνικος Κριτοβουλίδης " Απομνημονεύματα του περί Αυτονομίας της Ελλάδος Πολέμου των Κρητών" Εν Αθήναις 1859
2.Σπυρίδων Τρικούπης " Ιστορία της Ελληνικής Επανάστασης" Εκδόσεις Νέα Σύνορα - Λιβάνη 1993
3.Στέφανος Ι. Γρατσέας " Δήμος Παλιανής" 2002
4.Ιωάννη Δ. Μουρέλλου " Ιστορία της Κρήτης" Ηράκλειο 1934
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)